لیلا بهاری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان
شهاب مداح حسینی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان
حامد بخرد - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان
فاطمه نیکنام - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان

به منظور بررسی اثر کود های دامی،ورمی کمپوست،کودهای شیمیایی سوپرفسفات تریپل و اوره بر رشد و عملکرد گیاه بزرک آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی عصر رفسنجان اجرا شد. عاملهای اصلی آزمایش شامل ترکیب کودی در چهار سطح نیتروژن +فسفر، نیتروژن+فسفر+کود دامی، نیتروژن+فسفر+گوگرد+کود دامی و ورمی-کمپوست و عامل فرعی شامل چهار ژنوتیپ بزرک E۳۷، L۲۲، L۱۸ و توده بومی کردستان بودند. نتایج نشان داد ارتفاع بوته کاهش معنی داری در اثر افزودن کود دامی و گوگرد به سطح پایه کود بود، همچنین عملکرد روغن در اثر کاربرد ورمی کمپوست در ژنوتیپ های L۲۲، L۱۸ و بومی کردستان برابر سطح پایه کود بود و در مورد ژنوتیپ E۳۷ بطور معنی داری بیشتر بود. در مقایسه بین ژنوتیپ ها، عملکرد روغن ژنوتیپ بومی در هر چهار سطح کود بالاتر بود. این ژنوتیپ با وجود عملکرد روغن بسیار بالا، کمترین سطح برگ، ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک و کوتاه ترین دوره رشد را داشت که نشان از تسهیم خوب ماده پرورده به اندام های اقتصادی و تنظیم رابطه منبع و مخزن در این گیاه دارد. با توجه به اثر بازدارنده افزودن کودهای دامی و گوگرد به سطح پایه کود، استفاده از آنها در ترکیب با نیتروژن و فسفر در شرایط خاک های شور و قلیایی شبیه خاک این آزمایش توصیه نمی شود. ممکن است کاهش پتانسیل اسمزی آب خاک یا اثرهای سمی جذب بیش از حد برخی عناصر از جمله سدیم سبب این پدیده شده باشد.

Cattle manure, Flax seed, nitrogen, Vermicompost, Yield