حسین گرگینی شبانکاره - دانشگاه زابل
محمد رضا اصغری پور - دانشگاه زابل
براتعلی فاخری - دانشگاه زابل

یکی از ارکان اساسی در کشاورزی پایدار استفاده از کود های زیستی در اکوسیستم های زراعی با هدف حذف یا کاهش مصرف نهاده های شیمیایی است. بدین منظور آزمایشی بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی زابل در سال ۹۱-۹۲ اجرا شد. تیمار های تنش خشکی ۴۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی به عنوان کرت های اصلی و منابع کودی شامل بدون کود (شاهد)، نیتروکسین، سوپر نیتروپلاس و بیوفسفر به مقدار ۲ لیتر در هکتار به صورت بذرمال عنوان کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که گیاهان تحت تیمار نیتروکسین بیشترین محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تازه و خشک گیاه را دارا بودند و پس از آن گیاهان در تیمار نیتروپلاس و بیوفسفر قرار داشتند. گیاهان آبیاری شده در ۸۰ درصد ظرفیت زراعی در مقایسه با سایر گیاهان ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تازه و خشک بیشتری داشتند. درحالی که بیشترین محتوای نسبی آب برگ از تیمار آبیاری در ۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی (شاهد) به دست آمد. گیاهان تحت تنش خشکی شدید (آبیاری در ۶۰ درصد ظرفیت زراعی) و عدم مصرف کود بیشترین درصد اسانس را دارا بودند. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استفاده از کود زیستی نیتروکسین همراه با ۸۰ درصد رطوبت ظرفیت زراعی می تواند در شرایط کمبود رطوبت برای غلبه بر اثرات منفی تنش خشکی مفید واقع گردد.

drought, Essential oil, Field capacity, Lamiaceae, Relative water content