بررسی توان ذخیره سازی و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه گندم نان متاثر از تنش خشکی انتهای فصل

به منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانه های گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعه ای به صورت طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در شروع مرحله پرشدن دانه تا زمان رسیدگی در کرت های اصلی و چهار ژنوتیپ گندم شامل: ارقام مرودشت و پیشتاز و لاین های ۳۳۶ و DN-۱۱ در کرت های فرعی قرار گرفتند. در شرایط شاهد و تنش خشکی، لاین DN-۱۱ بیشترین و رقم مرودشت کمترین عملکرد دانه را داشتند. تنش خشکی موجب افزایش مقدار و کارآیی انتقال مجدد ماده خشک و قندهای محلول میانگره دم گل آذین در همه ژنوتیپ ها و میانگره ماقبل آخر در لاین های ۳۳۶ و DN-۱۱ شد. ظرفیت لاین های ۳۳۶ و DN-۱۱ برای استفاده از ذخایر ساقه و انتقال مجدد آنها در مقایسه با رقم حساس مرودشت به طور معنی داری بیشتر بود. در بین میانگره های مورد بررسی، میانگره های زیرین علاوه بر داشتن پتانسیل بالاتر برای تجمع مواد فتوسنتزی، میزان انتقال مجدد بالاتری نیز داشتند و میانگره های ماقبل آخر و دم گل آذین به ترتیب از این نظر در رتبه های بعدی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، لاین DN-۱۱ با افت کمتر عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه ها نسبت به سایر ژنوتیپ ها مقاومت بیشتری داشت.

Keywords:

Wheat , Drought stress , Remobilization , Peduncle , Soluble sugars