سیمین آرین - استادیار، گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران
سیده فاطمه حبیب حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

با افزایش روز افزون مقاومت باکتری­ها به انواع آنتی بیوتیک­ و عوارض جانبی آنها، استفاده از گیاهان دارویی در درمان عفونت­های باکتریایی رو به افزایش است. هدف از این مطالعه بررسی فیتوشیمیایی، آنتی­اکسیدانی و ضدباکتربایی غلظت­های مختلف عصاره متانولی گیاه عروسک پشت پرده (L.  Physalis alkekengi)بود. بدین منظور، غلاف گل و میوه عروسک پشت پرده از منطقه ای در نزدیکی شهر تنکابن در تابستان سال ۱۳۹۹ از ارتفاع ۱۲۰ متری، جمع آوری شد و فعالیت ضدمیکروبی عصاره­ها بر روی باکتری­های بیماری­زا به روش­های انتشار دیسک، MIC و MBC سنجیده شد. محتوای فنل و فلاونوئید کل به­ترتیب توسط معرف فولین-سیوکالچو و روش رنگ سنجی آلومینیوم کلراید اندازه­گیری شدند. همچنین آنتوسیانین کل براساس روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی­اکسیدانی به روش DPPH اندازه­گیری شد. بر اساس نتایج، بیشترین محتوای فنل کل در غلظت ۵۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر در عصاره­ غلاف گل ۱/۷۳۸± ۳۲/۹۲ میلی­گرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک گیاه بدست آمد. همچنین، محتوای ترکیبات فلاونوئیدی و آنتوسیانی نیز در عصاره غلاف گل بیشتر از عصاره میوه بدست آمد. نتایج فعالیت آنتی­اکسیدانی نیز نشان داد که بیشترین اثر مهاری رادیکال DPPH در غلظت­های ۱۵۰ و ۲۰۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر عصاره غلاف گل به ترتیب ۵۱/۴۳ و ۵۱/۵۸ درصد بدست آمد. علاوه براین عصاره­های غلاف گل و میوه فعالیت مهاری قابل ملاحظه­ای بر علیه باکتری­های مورد بررسی از خود نشان دادند به طوری که بیشترین اثر مهاری بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در غلظت ۱۰۰۰میلی­گرم بر میلی­لیتر عصاره غلاف گل و میوه بدست آمد. طبق نتایج عصاره غلاف گل و میوه سرشار از ترکیبات آنتی­اکسیدانی خصوصا ترکیبات فنلی است و فعالیت ضدمیکروبی عصاره­ها با محتوای فنل کل همبستگی مثبت معنی­داری نشان داد. بنابراین می­توان خاصیت ضدمیکروبی عصاره­­های غلاف گل و میوه را به ترکیبات فنلی آنها نسبت داد و این عصاره­ها را برای کابردهای دارویی توصیه کرد

آنتی اکسیدان, فعالیت ضد میکروبی, عصاره, عروسک پشت پرده