زهرا گلدانی - دانشجوی دکتری دانشگاه قم، گروه علوم قران و حدیث، دانشکده الهیات، قم، ایران (نویسنده مسئول)
علی احمد ناصح - دانشجوی دکتری دانشگاه قم، گروه علوم قران و حدیث، دانشکده الهیات، قم، ایران (نویسنده مسئول)

از دیدگاه قرآن کریم، سعی انسان نزد خداوند، از ارزش خاصی برخوردار است. با این وجود پژوهشگران کمتر به این واژه پرداخته اند. جستار پیش رو با هدف واکاوی مولفه ها و شبکه معنایی واژه «سعی» در قرآن، از علم معناشناسی استفاده برده است. بدین منظور با استفاده از همنشین های این واژه، به شناسائی مولفه های بنیادین و شبکه معنایی این کلمه با روش معناشناسی و تحلیل آیات مرتبط پرداخته شده است. معنا شناسی کمک خواهد کرد که معنایی بر اساس قرآن از واژه دریافت شود که سبب فهم بهتر، دقیق تر و عمیق تر از آیات خواهد شد و به ترجمه های قرآن کریم و تفاسیر کمک شایانی کند. یافته ها حاکی از آن است که «سعی» دارای معنی واحد با مولفه های «زنده بودن، به کارگیری توان و نیرو، حرکت، در مورد انسان جهت، و فراوانی به تناسب هدف و اقتضائات موضوع» است. همچنین دریک طبقه بندی، سعی در قرآن، به انسان و غیر انسان نسبت داده شده است. سعی برای غیر انسان، همراه با حرکت و جنبش و جلوه ای از حیات برای این موجودات است. سعی در کتاب خدا، به خداوند نسبت داده نشده است.

سعی, قرآن کریم, مفردات قرآن, معنا شناسی, هم نشینی, مولفه های معنایی