فاطمه السادات میرحسینی - دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
حسن اسدزاده - دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
اسماعیل سعدی پور - دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
علی دلاور - استاد تمام گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
کامران شیوندی چلیچه - استادیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ذهن آگاهی بر خودتنظیمی هیجانی کودکان با اختلال اضطراب انجام شد. روش پژوهش از نوع روش پژوهش نیمه آزمایشی (با گروه آزمایش و گواه) با طرح سه مرحله ای (پیش آزمون- پس آزمون-پیگیری) و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان دارای اختلال اضطراب بود که در پایه چهارم و پنجم دبستان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش تعداد ۳۵ کودک دارای اختلال اضطراب با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با شیوه تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند (۱۸ کودک در گروه آزمایش و ۱۷ کودک در گروه گواه). کودکان در آزمایش آموزش مهارت های ذهن آگاهی را طی دو و نیم ماه در ۱۰ جلسه ۷۵ دقیقه ای دریافت نمودند. در این پژوهش از پرسشنامه اضطراب کودکان (CIQ) (اسپنس، ۱۹۹۹) و پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی (ESRQ) (شیلد و کیکتی، ۱۹۹۸) استفاده شد. داده های حاصل با تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم افزار آماری SPSS۲۳ تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های ذهن آگاهی بر اضطراب (۰۰۰۱>P؛ ۶۱/۰=Eta؛ ۰۶/۵۳=F) و خودتنظیمی هیجانی (۰۰۰۱>P؛ ۶۸/۰=Eta؛ ۹۹/۷۲=F) کودکان با اختلال اضطراب تاثیر معنادار دارد. بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که آموزش مهارت های ذهن آگاهی با بهره گیری از کسب آگاهی نسبت به هیجانات، آگاهی نسبت به اعمال پنج حس اصلی بدن و بکارگیری ذهن آگاهی در زندگی روزمره می تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود کاهش اضطراب و بهبود خودتنظیمی هیجانی در کودکان با اختلال اضطراب مورد استفاده قرار گیرد.

اختلال اضطراب, خودتنظیمی هیجانی, مهارت های ذهن آگاهی