بهداد پیرزاده اشرف - کارشناسی ارشد مهندسی عمران، مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
علیرضا مجتهدی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران، گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مهران داداش زاده - دانشجوی دکتری مهندسی عمران، سازه های دریایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

تالاب ها به سبب ارائه خدمات گوناگون به جوامع بشری یکی از مهم ترین اکوسیستم های موجود در طبیعت بوده و از ارزش زیادی برخوردارند. اما بر اثر وقوع خشکسالی های پی در پی و همچنین سو مدیریت در بهره برداری از این زیست بوم ها، این اکوسیستم های ارزشمند در خطر نابودی قرار گرفته اند. از همین رو، در راستای حفظ و بهره برداری خردمندانه از این زیست بوم های با ارزش، در پژوهش حاضر به ارزیابی وضعیت سلامت تالاب چغاخور که جزء مهم ترین تالاب های ایران بوده و در کنوانسیون رامسر نیز به ثبت رسیده، با استفاده از روش ماتریسی پرداخته شده است. همچنین در این پژوهش با استفاده از داده های ثبت و ذخیره شده در طی دو سال ۹۶ و ۹۷، توانایی مدل FCM-ANFIS در پیش بینی پارامتر اکسیژن محلول (DO) با استفاده رسانایی الکتریکی آب، دمای آب، رطوبت هوا، دمای هوا و عمق آب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله از مطالعات میدانی و امتیازدهی ماتریسی تالاب چغاخور حاکی از آن است که این تالاب در وضعیت D قرار دارد، بدین معنی که اکوسیستم تالاب دچار دگرگونی شده و مقدار زیادی از گونه های محلی از بین رفته اند و بایستی اقدامات جدی در راستای بهبود شرایط صورت پذیرد. همچنین خروجی مدل FCM-ANFIS اجرا شده بر روی تالاب چغاخور حاکی از عملکرد قابل قبول این مدل در پیش بینی میزان اکسیژن محلول با توجه به مقادیر بالای پارامترهای ارزیابی و میزان کم خطا (برای بهترین مدل، ۰.۹۲ =DC و ۰.۰۷ =RMSE ) می باشد.

ارزیابی سلامت تالاب, ارزیابی ماتریسی تالاب, ایستگاه پایش آنلاین, تالاب چغاخور, FCM-ANFIS