آرزو اسداله نژادرنجبر - دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز
سیدامیرمحمدی ارجمند - کارشناس ارشد حقوق نفت و گاز

با توجه به ایرادات رسیدگی قضایی و ضرورت حل ریشه ای اختلاف در راستای ادامه یافتن روابط تجاری، سازوکارهای جایگزین حل اختلاف اقبال بیشتری یافتند. به دلیل ماهیت غیرالزام آور شیوه های جایگزین، این تمایل وجود دارد که با استفاده از ظرفیت های حقوقی، تا حد امکان این سازوکارها جنبه الزام اور پیدا کنند. در این راستا با کنار هم چیدن شیوه های مختلف حل اختلاف اعم از توافقی، شبه قضایی و قضایی، سازوکارهای چندلایه حل اختلاف شکل گرفت. به علت عدم وحدت نظام های حقوقی و تکامل نیافتن روش های جایگزین حل اختلاف ضروری است، تنظیم کنندگان قرارداد این نهادها را شناخته و برای تنظیم شروط چندلایه از الگوی مناسب بهره مند شوند. با وجود مطالعات گسترده در حوزه روش های جایگزین حل اختلاف، تا کنون نحوه و اثر ترکیب این شیوه ها مورد توجه کافی واقع نشده است. به همین دلیل نگارش دقیق و خالی از ابهام شروط حل اختلاف چندلایه چالش برانگیز باقی مانده و این ابهام، مانع تفسیر مناسب اراده طرفین می شود. در این مقاله تلاش شده پس از معرفی انواع شروط تشکیل دهنده سازوکار حل اختلاف چند لایه، با معرفی یک نمونه موفق در قراردادهای حوزه پیمانکاری (نمونه قراردادهای فیدیک) زمینه برای بیان ملاحظات تنظیم شروط حل اختلاف چندلایه فراهم گردد.

حل اختلاف چندلایه، فیدیک، مذاکره، میانجیگری، هیئت حل اختلاف