معصومه گلشن - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومی
فاطمه رحمانی - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه
عبدالله حسن زاده - استادیار، مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غرب

وجود تنوع در صفات، یکی از مهمترین عوامل در بقای گونه ها می باشد . به منظور بررسی میزان تنوع در برخی صفات و نیزانتخاب رقم با عملکرد بالا ، 10 ژنوتیپ کتان بومی جمع آوری شده از مناطق مختلف جغرافیایی کشور، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات ساعتلو، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی کشت شدند. در این طرح صفات مختلفی از جمله وزن بوته، وزن هزار دانه، وزن و تعداد کپسول در بوته و طول ساقه های اصلی و فرعی و غیره برای هر یک از ارقام اندازه گیری و مورد مقایسه قرار گرفت. اطلاعات ثبت شده مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. نتایج بدست آمده دارند که ارقام در صفاتی مانند تعداد کپسول در ساقه فرعی، وزن بوته، وزن هزار دانه، شمار کپسول در گیاه، وزن دانه در کپسول، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت تفاوت معنی داری در سطح احتمالیک درصد دارند و در صفاتی مانند ارتفاع گیاه، طول ساقه فرعی و اصلی، وزن ساقه های یک بوته، وزن دانه در بوته و عملکرد دانه تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5 درصد نشان دادند. در مقایسه میانگین تیمارها با آزمون دانکن از نظر عملکرد دانه، رقم خدابنده - کشک آباد با 823,1 کیلو گرم در هکتار رقم محلی مربوط به استان مرکزی با 262,5 کیلو گرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را داشتند

عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تنوع ژنتیکی ، کتان زراعی