جواد لامعی هروانی - عضوهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
فیروز گلدوست - کارشناسان مسئول علوفه در سازمان جهاد کشاورزی
هما دامغانی
صفدر جلالی

انتخاب گیاهان پوششی مناسب به عنوان کود سبز در فضاهای خالی آیش تابستانی مناطق سرد، علاوه بر کنترل منابع آلاینده (آب، خاک و هوا )، افزایش تنوع زیستی و پایداری اکوسیستم، نقش مهمی را در حفاظت خاک ، کنترل علف های هرز، تثبیتبیولوژیکی نیتروژن ایفا می نمایند. این تحقیق با هدف ایجاد تنوع در نظام های زراعی، استفاده بهینه و پایدار از ظرفیت های خالی آیش تابستانی و جایگزینی آن با کشت بقولات علوفه ای انجام گردید. در این تحقیق ابتدا، پتانسیل دو اکوتیپ بومی از گیاهان خلر و ماشک به همراه شاهد ( بدون کشت گیاه پوششی ) به مدت سه سال، در شرایط آیش تابستانی بررسی، و سپس جهت اطمینان از نتایج حاصله به مدت یک سال در 9 شهرستان شمال غرب کشور در قطعاتی به مساحت نیم هکتار مورد ارزیابی مجدد قرار گرفت. گیاهان پوششی بلافاصله بعد از برداشت گندم کشت گردیدند . بیشترین مقدار عملکرد ماده خشک 4/9تن در هکتار) و عملکرد نیتروژن209/5 کیلوگرم در هکتار) از تیمار کشت خلر حاصل شد . بیشترین میزان وزن خشک علف هرز 1/65 تن در هکتار) از تیمار شاهد بدست آمد. نتایج این تحقیق موفقیت کشت این گیاهان را در شرایط آیش تابستانی مناطق سرد نشان داد