اعظم علیخانی - کارشناس مطالعاتی. پژوهشکده اسناد. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. تهران. ایران

این پژوهش کیفی مردم نگارانه با روشی توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل مضمونی مختصات مطالعاتی است که اسناد ازدواج- نمونه ای از مواد فرهنگی مکتوب در مردم شناسی– را مورد مداقه قرار داده است. پس با ارائه شمائی کلی و توصیفی از این نوع آثار مدون، طبقه بندی و استخراج شاخصه های آن ها و سپس ظرفیت های پژوهشی این دسته از آثار مبتنی بر مولفه های نظری و روشی در این جستار ارزیابی شده اند. بر اساس یافته ها، می توان دو دسته از آثار را در حوزه مطالعات فوق شناسائی کرد؛ نخست، آثاری که فقط به گردآوری داده ها، استنساخ و یا انتظام بخشی آن ها بسنده کرده اند و دوم، آثاری که پژوهشگران تلاش داشته اند تا شرح هائی درباره این حوزه از مواد فرهنگی مکتوب ارائه کنند. وجود و حضور چنین مختصاتی در این نوع آثار، موجب غنای ظرفیت های تحقیقی آن ها شده است که می توان ظرفیت های مذکور را در چهار محور اصلی برشمرد: معرفی میدان های مختلف تحقیق این نوع از مواد فرهنگی مکتوب؛ ارائه نمونه هائی از اسناد بازخوانی شده ازدواج و توصیفات دقیق از آن ها؛ فراهم آمدن زمینه برای تحلیل تفسیری و پرداختن به این مواد فرهنگی به منزله جزئی از یک کل در پدیده فرهنگی- اجتماعی ازدواج؛ شکل دادن یک طبقه بندی و ارائه مقولات موضوعی و توجه اندک به ارائه الگوهای معنائی. در نتیجه برپایه بینشی مردم شناختی، می توان نوعی چشم انداز ترسیم کرد تا با تکیه بر آن به شناخت ساختارهای ذهنی نویسندگان و پژوهشگران حوزه مواد فرهنگی مکتوب- اسناد- ازدواج ایران دست یافت.

اسناد ازدواج, ایران, بینش مردم شناختی, تحلیل مضمون, فرهنگ, مواد فرهنگی مکتوب