ارزیابی راهکارهای مدیریت منابع آب زیرزمینی با استفاده از رویکرد اجزای محدود در شبیه سازی عددی

مدیریت منابع آب زیرزمینی با توجه به تنش های مختلف و خشکسالی در منطقه ایوانکی، بخصوص رشدجمعیت و افزایش تقاضا یک مسئله مهم جهت تصمیم گیری است. امروزه سدهای زیرزمینی در راستای مدیریت منابع آب زیرزمینی در مناطقی که با بحران آب مواجه اند نقش بسزایی ایفا می کنند. از طرف دیگر احداث سد های زیرزمینی نیاز به ذخیره سطحی ندارد و سبب تغییر کاربری اراضی و اکوسیستم موجود نیز نمی شود. با استفاده از مدل های آب زیرزمینی می توان رفتار آتی سفره آب زیرزمینی را شبیه سازی نموده و تغییرات رفتار آبخوان در مقابل شرایط گوناگون از جمله احداث سد زیرزمینی را پیش بینی نمود. در این پژوهش برای بررسی وضعیت آتی آبخوان ایوانکی و عکس العمل آن در مقابل سناریوهای مدیریتی گوناگون از نرم افزار FEFLOW استفاده گردید. از آنجایی که مساحت آبخوان نسبتا کوچک بوده، روشهای مبتنی بر المان محدود که شبکه بندی آبخوان را جزیی تر در نظر می گیرند بسیار موثر می باشد. از اینرو برای بررسی میزان تاثیر سد زیرزمینی بر رفتار هیدرودینامیکی آبخوان به عنوان سناریو اصلی، سه سناریو مدیریتی کمکی تعریف و اثر آنها نیز به همراه اجرای سد زیرزمینی مورد مطالعه قرار گرفت. سناریوهای کمکی شامل انجام تغذیه مصنوعی، کاهش بهره برداری ۱۰ و ۲۰ درصد بود. نتایج نشان می دهد که در صورت احداث سد زیرزمینی همراه با ۲۰ درصد کاهش بهره برداری به طور متوسط حدود ۵۳/۲ متر به تراز آب اضافه می گردد. بنابراین می توان نتیجه گرفت در آبخوانهایی که با افت تراز آب روبرو بوده به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، این راهکار مدیریتی مفید واقع خواهد شد.

Keywords:

آبخوان ایوانکی , تغذیه مصنوعی , روش اجزاء محدود , مدیریت بهره برداری , نرم افزار FEFLOW