حمید مسجدسرائی - دانشیار دانشگاه سمنان
سید رسول موسوی - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان

گرچه به استناد آیه ۲۴ سوره نساء، روایات متواتر و اجماع فقها، تعیین مهریه در عقد نکاح دائم شرط نبوده و نکاح بدون ذکر مهر هم عقد کاملا صحیح است، اما گاه فرضی قابل تصور است که نه تنها مهریه اصلا در متن عقد ذکر نمی شود، بلکه نکاح به «عدم وجود مهریه» مشروط شده و عدم مهر از سوی یکی از زوجین یا هر دو شرط می شود. حال پرسش این است که اساسا «شرط عدم مهر» در نکاح چه حکمی دارد و بالتبع تاثیر آن در صحت و بطلان عقد نکاح چیست؟ نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی تلاش کرده است به رغم نظر مشهور فقهی که چنین شرطی را باطل می داند، ضمن نقد و رد مستندات حکم به بطلان از قبیل آیات و روایات، با ارائه ادله اثباتی، علاوه بر تضعیف دیدگاه مشهور، به این نتیجه دست یابد که شرط عدم مهر در نکاح صحیح بوده و یا حداقل خالی از قوت نیست؛ و این همان یافته اصلی تحقیق است.

مهر, شرط عدم مهر, مهرالمسمی, صحت نکاح, بطلان نکاح