ناصر یاسائی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری انرژی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر تبریز
آیدا ملکی - استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر تبریز

بالکن یا ایوان فضاهای متفاوتی در خانه های سنتی ایران به شمار میروند که از جنبه های مختلف در زیبایی ساختمان کاربرد دارد .اما از سوی دیگر بالکن برای ایجاد فضایی با آسایش بیشتر برای ساکنین نیز کاربرد دارد . بنابر این در نقاط مختلف کشور با توجه به نوع اقلیم منطقه ، ایوان ها بصورتی خاص شکل گرفته است .و از نظر فرم و شکل و عملکرد دارای ویژگیهای خاص هر اقلیم می باشد . ایوان ها جلوی تابش مستقیم آفتاب را می گیرد و فضای پشت آنها در تابستان خنک بماند و با سایه اندازی از ورود نور مستقیم آفتاب به فضای داخل جلوگیری کند و در فصول سرد گرمایی که از طریق جرم حرارتی جذب نموده است بعد از غروب آفتاب این گرما را به محیط اطراف پس داده شود که در تعدیل دما موثر است . شکل هندسی و مصالح بکار رفته در ایوان ها و همچنین جهت جغرافیایی ایوان در ساختمان ها با توجه به اقلیم های مختلف به طریق مختلف ساخته و کاربرد دارد . با عنایت به پیشینه تحقیقات انجام شده بر روی ایوان ها در این مقاله بر آن هستیم که با رویکرد معماری انرژی بالکن را بررسی کنیم که از جمع بندی مطالعات در این خصوص به این نتیجه رسیدیم که بالکن علاوه بر ایجاد فضایی با آسایش بیشتر برای ساکنین با توجه به مناطق سردسیر بنا به دلایل مختلف در صرفه جویی مصرف انرژی سالیانه نقش موثری دارد . بالکن هایی که در مناطق سرد سیر در ضلع جنوبی ساختمان ساخته میشوند نسبت به سایر جهت های جغرافیایی عملکرد بیشتری از بعد انرژی دارد .

بالکن ، معماری انرژی ، باد گیر ، باران ، سایه اندازی .