فهیمه شکرانی - دانشجوی کارشناس ارشد
عزیز جوانشیر - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
فرخ رحیم زاده خویی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
محمد مقدم واحد - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

به منظور بررسی کشت مخلوط یونجه و اسپرس آزمایشی در دو مکان جعرافیایی تبریز واردبیل به مدت سه سال متوالی در قالب آزمایش فاکتوریل و براساس طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردید. نتایج نشان داد که سال اول کشت برای یونجهو اسپرس بعنوان سال استقرار گیاه محسوب می شود وسال دوم بهترین عملکرد را در بر داشته است. البته این عملکرد در سال سوم نیز ثابت مانده است و فقط عملکرد علوفه تر و خشک اسپرس در تبریز در سال سوم نسبت به سال دوم کاهشیافته است. بطور کلی عملکرد یونجه و اسپرس در کشت خالصتحت تاثیر تراکم قرار نگرفت. به نظر می رسد که در کشتخالصقدت پنجه زنی یونجه و اسپرس, بویزه یونجه , توانسته است کمبود عملکرد ناشی از تراکم پایین را جبران کند. در مکان) بر روی یونجه و اسپرس × کشت مخلوط اثر محیط بر روی عملکرد معنی دار شد که نشان دهنده اثر شدید محیط (سالاست. در ضمن یونجه در مقایسه با اسپرس یک رقابت کننده قوی تر محسوب می شود و کشت مخلوط را به شدت تحت تاثیر قرار داد، بطوری که اثر معنی داری بر روی نسبت برابری زمین داشت. اثر متقابل بین تراکم های یونجه و اسپرس فقط بر روی عملکرد علوفه تر و خشک یونجه معنی دار شد ولی در مقاسه میانگین ها به علت همپوشانی و نزدیکی میانگین ها این اثرات متقابل معنی دار نشد. مقایسه میانگین ها کشت مخلوط یونجه و اسپرس بهترین تراکم را برای یونجه 30 کیلوگرم بذر در هکتار نشان داد.

اسپرس، تراکم، نسبت برابری زمین، یونجه