سمیه قدیم زاده - استادیار دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه

زمان به عنوان یکی از ارکان معماری نقش مهمی در ایجاد حس آگاهی در بناها ایفا می نماید. هدف پژوهش حاضر، شناخت چگونگی حضور زمان در آثار معماری و تاثیرگذاری آن بر ادراک مخاطب است . در این راستا از نظریه حرکت جوهری بهره گرفته شده است و با استفاده از روش توصیفی ، تحلیلی و تفسیری به همراه مطالعه موردی به شناسایی رابطه معماری و زمان اقدام می نماید. حرکت جوهری یکی از مفاهیم عمیق حکمت متعالیه ملاصدرا می باشد. طبق نظریه حرکت جوهری نفس انسان موجودیتی نامتناهی ، سیال و ذومراتب دارد و در مسیر قوس صعودی از جسمیت به سمت تجرد در حال حرکت است . از آنجا که حرکت در وجود رخ می دهد، زمان نیز ذاتی آن خواهد بود. بررسی نمونه موردی سی وسه پل نشان می دهد که چگونه حرکت انسان در مسیر این پل می تواند با بهره گیری از بعد زمان و استفاده آگاهانه از آن در طراحی معماری و در ترکیب با سه بعد دیگر، بابی از ادراک و آگاهی و معرفت را به روی مخاطب بگشاید و حرکت و تحول نفس را در گذرگاه دنیا یادآور شود.

زمان، حرکت جوهری ، معماری ، سی وسه پل