سیدمهدی مداحی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران
شادی هاشم زاده زرگر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران
فاطمه نوری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران

فضاهای خانه ها سنتی در شهر مشهد و کاشان براساس سلسه مراتب دسترسی از بیرون به هسته مرکزی است سردر ورودی . هشتی و دالان ردیف سلسه مراتب فضاهای است که با حفظ محرمیت درونی دسترسی به حیاط و از آن به اندرون خانه را ممکنسازد .لایه های اطراف ساختمان به ترتیب مکان اتاقها است که از لحاظ نور - آب - گیاه - هوا به طوری کلی با حیاط مرکزی در تماس هستندبا توجه به تحلیلهای انجام شده در مورد ارتباط حیاط با سایر فضا فرم ارتفاع - زاویه دید عمق خانه های سنتی مشهد - تناسبات حیاط شیوههای ترکیبی میتوان به نکات زیر اشاره کرد :وجود گیاه – فضاهای باز۱ تمام خانه های سنتی در شهر کاشان و شهر مشهد چه کوچک باشد چه بزرگ - حیاط مرکزی دارند و از نظام فضایی کنند. حیاط از لحاظ احساس فضایی دقیقا مانند یک اتاق سرباز عمل می کنند .. و در تمام این خانهواحدی نیروی میها حیاط به عنوان قالب خانه محسوب می شود-۲- سه گروه فضایی کاملا مشخص شده در تمامی این خانه ها وجود دارند :گروه یک : گروه فضایی های بسته - گروه دو فضاهای سروشیده - گروه سه : فضاهای باز همه فضاهای بسته به طورغیر مستقیم و عمدتا از طریق فضاهای سروشیده با حیاط مرتبط هستندترکیب حیاط به عنوان فضای باز محور فضای بسته و وشیده است گروه فضاهای باز و بسته و شیده به نحوه ای است که یکدیگر را تعریف می کنند فضاهای باز و فضاهای بسته و بالعکس۴ در هر طرف حیاط - ترکیب فضاها - انواع فضاها را با ابعاد گوناگون برای انواع فعالیتهای عمومی وخصوصی فراهممی کند

حیاط مرکزی، فضاهای باز ،خانه های ستنی