سیده سارا خداپرستی - لیسانس معماری دانشگاه آزاد شیراز
لیلا رحمان ستایش شیرازی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان انگلیسی، دانشگاه آزاد شیراز

آینه کاری هنری کاملا اسلامی است ، چنان که می توان آن را هنری دینی و سنتی تلقی کرد. درک ضرورت و حمایت از حفظ این هنر زیبا در کنار سایر هنرهای تزیینی ضروری است . در این پژوهش پس از اشاره مختصر به خاستگاه هنر آینه کاری و نقش آن در معماری دوره قاجار، گونه های این هنر در پنج دسته از خانه های قاجاری شیراز با تاکید بر تحلیل سید حیدر آملی در کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار برای تبیین کیفیت ظهور حق در مظاهر وجودی با استفاده از تجلی هندسی نور با تمثیل آینه به روش توصیفی ، تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بررسی شده است . طبق بررسی های انجام شده آثار آینه کاری با مصالح بومی و طبق اصول هنر در دوران اسلامی کار شده اند. کتیبه ها به صورت قاب و شامل آیات قران کریم است و به ترتیب شروع آیات در سمت شرق تالارها شروع شده و در سمت جنوب ختم شده. گره ها به صورت پوشاننده سطح دیوار و مقرنس نیز در نیم گنبد ایوان و تاقچه ها کار شده است . مصالح بومی برای ساخت آثار شامل آینه نقره اندود و طلا اندود و ملات ساروج است . و با استناد به تبیین سید حیدر آملی با استناد به کارکرد و نقش شگفت نور و آینه و آیات قران و اشکال هندسی ، نسبت به وحدت و کثرت قابل تطبیق با آثار آینه کاری در تالارآینه خانه های قاجاری در شیراز است .

آینه کاری ، سید حیدر آملی ، هنر سنتی ، خانه های قاجاری ، آیات قران کریم ، هندسه