الناز شکویی زاده - کارشناس ارشد مهندسی معماری، عضو هیات علمی دانشکده مهارت و کارآفرینی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
یاسر نریمان پور ملکی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

دو عامل نفوذ سبکی بر اثر روابط فرهنگی همسوی نیازهای انسانی و نوآوری ، استقلال فکری در سبک با اتکا به نبوغ و خلاقیت معماری سنتی ایران را می توان دلایل منشا یابی و احداث ایوان در نظر گرفت ، ایوان یکی از فضاهای مهم و مشخصه معماری ایرانی - اسلامی است که سابقه حضور آن به ۵۰۰۰ سال ق م می رسد، ایوانها صورت پایدار و الگویی کهن در معماری ایرانی می باشند که مبین نظام فکری و فرهنگی جامعه است ، فضایی نیمه باز در حدفاصل فضای داخل و خارج که در جبهه اصلی بنا مشرف به حیاط می باشد،که تداوم خود را از کهن ترین شواهد تا نمونه های متاخر همچنان حفظ کرده است ،. در مطالعات مربوط به معماری ایران، ایوان از مباحث مهمی است که علی رغم کاربرد گسترده و جایگاه ویژه آن در معماری ، کمتر به آن پرداخته شده است .لذا مقاله پیش رو به تعامل ساختار شکلی و شاخص های کیفی ایوان با فضای معماری و طبیعت در معماری ایرانی - اسلامی می پردازد.این تحقیق با ماهیت تفسیری -تاریخی ، از نظر هدف، کاربردی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی گردآوری شده است . نتایج حاصل بیانگر است ،که ایوان یکی از فضاهای عملکردی بومی همسو با شاخص ها و معیارهای شهرنشینی سنتی است ،که مرتبط با نیازها و فعالیت های انسانی و مبین نظام فکری ایرانی - اسلامی می باشد، در نتیجه وجود فضایی با ساختار ایوان با ماهیت جدید پشنهادی }مطابق با اصول ذکر شده پژوهش حاضر{ در ابینه های امروزی امری حیاتی و ضروری است .

ایوان، طبیعت ، فضای معماری ، معماری ایرانی - اسلامی .