زهراسادات حسینی - دانشجوی دکتری حکمت هنرهای دینی دانشگاه ادیان و مذاهب

معماری مساجد از اهمیت خاصی در تاریخ هنر اسلامی برخوردار است ؛ به گونه ای که معماری مساجد همیشه به عنوان یکی از مهم ترین عناصر فرهنگ و تمدن مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است . یکی از دوره هایی که معماری مساجد در آن نمود قابل توجهی دارد، معماری عصر فاطمیان است که اثرگذاری به سزایی بر روی دوره های پس از خود به ویژه عصر ممالیک بحری گذاشت . از این رو مطالعه تطبیقی عناصر معماری این دوره و شناخت عناصر به کار گرفته در دوره های پیشین ، به منظور ادراک مولفه های فرهنگی مشترک میان این دو دوره حائز اهمیت است . بر این اساس، پژوهش حاضر ضمن بررسی ویژگی های تاریخی معماری مساجد عصر فاطمی و ممالیک بحری در شهر قاهره، تلاش می کند تحلیل و ارزیابی مشخصی از اثرگذاری معماری عصر فاطمیان بر مساجد عصر ممالیک بحری ارائه کند. بدین منظور، این پژوهش با گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و تحلیل داده ها با رویکرد تحلیل محتوای کیفی ، به مقوله بندی مولفه های محوری این دو دوره می پردازد و آن را در قالب هفت جدول مجزا مورد بررسی قرار می دهد.

هنر اسلامی ، معماری مساجد، قاهره، فاطمیان، ممالیک بحری ؛