فوزیه خیاط - دانشجوی دکتری تخصصی طراحی شهری واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
اکبر عبداله زاده طرف - استادیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

آینده شهرها به مثابه محصول بشری پیچیده با چالش هایی مواجه است که نیازمند ابزارهای مختلفی جهت راهکارگزینی است . در این میان سینمای علمی تخیلی از معدود رسانه های فرهنگی و فراگیر است که درباره آینده شهرها ایده پردازی می کند. سینمای علمی تخیلی با برون یابی زوایای پنهان وضعیت معاصر، عناصر، روندها و گرایش های زمان حال، علاوه بر ارایه سناریوها و حالات مختلف از آینده شهرها به نوعی هشدار و شبیه سازی عواقب فعالیت های امروز بشر نیز محسوب می شود. پژوهش حاضر ماهیتی آینده پژوهانه دارد و با هدف توسعه فهم و درک موضوع از دیدگاهی تفسیرگرا، استقرایی و رویکردی کیفی برخوردار بوده، از روش تحلیل محتوای کیفی سود جسته است . در این پژوهش ، برای دستیابی به چالش های پیش روی شهرهای آینده، فیلم های منتخب (داده ها) از طریق نمونه گیری غیرتصادفی ، هدفمند و اکتشافی طی چهار مرحله از میان مجموعه ای از فیلم های علمی تخیلی آینده پژوهانه انتخاب و مورد مطالعه عمیق قرار گرفته است . داده های گردآوری شده در قالب گزاره، مقوله و مفهوم، کدگذاری و تحلیل شده است . نتایج به دست آمده بیانگر این است که مفاهیم حکومت و حکمروایی شهری ، پایداری ، عدالت فضایی ، کیفیت محیطی ، حاشیه نشینی ، رسانه های دیجیتال و معماری رسانه ، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی ، هوشمندی ، عناصر ساختاری شهر، فرهنگ و برند شهری ، چالش های پیش روی شهرهای آینده خواهد بود.

آینده شهرها، عناصر ساختاری شهر، چالش