صفورا ترک لادانی - استادیار گروه فرانسه دانشگاه اصفهان
مریم حقی - استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور خوانسار

داستان پیر چنگیاز مثنوی مولوی حکایتی به نظم با مضامین عرفانی است که در دفتر اول این اثر ادبی آمده­است. بین این داستان و داستان شعبده­باز نتردام نوشته آناتول فرانس نویسنده فرانسوی شباهت­های بسیاری از نظر محتوا و شکل وجود دارد. شخصیت اصلی این داستان، شعبده­بازی به نام «بارنابا» از جهات بسیاری به شخصیت اصلی داستان پیر چنگی شباهت دارد. در این مقاله که به روش کتابخانه­ای و تحلیل محتوا انجام گرفته­است سعی شده تا با بهره­گیری از کهن الگوهای یونگ به عنوان بن مایه ناخوداگاه در بررسی و مقایسه تطبیقی این دو شخصیت و نیز بر اساس اصول روانشناسی انسانگرایانه آبراهام مزلو برای ارائه الگویی از یک انسان خودشکوفا خوانشی تطبیقی و انتقادی انجام گیرد. همچنین با طرح این سوال که قهرمانان این دو داستان تا چه حد منطبق بر ویژگی­های ارائه شده توسط مزلو برای افراد خودشکوفا بوده­اند به این مساله بپردازیم که نقش و جایگاه جامعه و جهان­بینی حاکم بر آن به عنوان امری موثر در تحول روحی و روانی انسان ها تا چه حد در مورد شخصیت­های این دو داستان مصداق دارد و اینکه در نهایت پیر چنگی توانسته با پا گذاشتن بر هوای نفس خود موجبات رضای خداوند را جلب کند یا خیر؟؛ یا شعبده­باز توانسته به چه میزان از تعالی روحی در توجه به معنویات نائل شود؟!

پیر چنگی, شعبده باز نتردام, مزلو, انسان خودشکوفا, کهن الگو, یونگ