فرزاد کریمی - دانش آموخته دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

ارتباط میان ادبیات و فلسفه اگرچه سابقه­ای طولانی در تحقیقات علوم انسانی دارد اما مطابقه نظیربه­نظیر نظریه­های این دو نحله­ از علوم انسانی از موارد مغفول­مانده است که در مقاله حاضر به آن پرداخته شده است. از میان نظریه­های فلسفی و ادبی معاصر، در فلسفه،­ تجربه­گرایی و در ادبیات، پساساخت­گرایی مبدا تحلیل قرار گرفته است. سپس با گذار از ایده­آلیسم، شاخه­های متفاوت پدیدارشناسی و فلسفه پست­مدرن به مدرنیسم ادبی، پساساخت­گرایی و درنهایت پسامدرنیسم ادبی بررسی شده است. به­منظور امکان تبیین وضعیت­های خاص انسانی در هر نحله­ از ادبیات و فلسفه، «سوژه» به­عنوان مابه­ازای انسان -در بعد اندیشندگی­اش- مورد توجه نویسنده بوده است. شیوه این مقاله توصیفی با روش گردآوری کتابخانه­ای است. مطابق نتایج این پژوهش، نگاه به مکتب­ها و شیوه­های ادبی با دیدگاهی خاص از فلسفه، می­تواند ابعاد تازه­ای از انسان را در متون ادبی بازنمایاند که مرحله­ای فراتر از ویژگی­های شخصیت­پردازانه در آثار ادبی است. در این مقاله، این ویژگی­ها با تاکید بر «سوژه پسامدرن» مورد توجه بیشتر قرار گرفته است.

سوژه, سوژه پسامدرن, نظریه های ادبی, نظریه های فلسفی, ویژگی های شخصیت پردازانه