حمید امیرنژاد - استاد اقتصادکشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
فواد عشقی - استادیار اقتصادکشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
مریم اسدپورکردی - دانش آموخته دکتری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

امروزه اقتصاد متکی بر دانش یکی از موضوعات مهم برای رشد و توسعه ی بخش های مختلف اقتصادی کشورهای جهان می باشد که در این بین بخش کشاورزی نیز مانند سایر بخش های اقتصادی، جهت رشد و توسعه نیازمند استفاده از دانش و فن آوری می باشد. با توجه به این مهم مطالعه ی حاضر به بررسی اثر چهار شاخص اقتصاد دانش بنیان معرفی شده توسط بانک جهانی شامل رژیم نهادی و انگیزش اقتصادی؛ نظام نوآوری؛ شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ و شاخص آموزش و توسعه منابع انسانی بر ارزش افزوده ی بخش کشاورزی ۸ کشور در حال توسعه ی اسلامی (دی ۸) پرداخته است . برای رسیدن به این هدف اطلاعات کشورها طی سالهای ۲۰۰۰ الی ۲۰۱۹ جمع آوری شده و برای برآورد مدل از روش PANEL ARDL استفاده شده است . نتایج این تحقیق نشان داد که در بلندمدت تمامی چهار شاخص اقتصاد دانش بنیان اثر مثبت و معنی داری بر ارزش افزوده ی بخش کشاورزی کشورهای دی ۸ داشته است اما در کوتاهمدت ارتباط معنی داری تایید نشده است . همچنین در بلندمدت، بین شاخص ها با توجه به کشش ، شاخص آموزش و توسعه ی انسانی اثر بیشتری بر ارزش افزوده ی بخش کشاورزی داشته است که نشاندهنده ی اهمیت بیشتر این شاخص بر رشد و توسعه ی کشاورزی بوده لذا توصیه می شود با سرمایه گذاری بیشتر و ارتقا کیفیت مراکز آموزشی در این زمینه اقدامی موثری در کشورهای مورد بررسی صورت پذیرد.

اقتصاد دانش بنیان، ارزش افزودهی کشاورزی، دی ۸، .PANEL ARDL