محمود حاجی رحیمی - عضو هیئت علمی گروه اقتصادکشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان

در دهه گذشته تلاشهای زیادی برای گسترش کسب و کارهای نوآورانه در بخش های مختلف اقتصادی صورت گرفته است ، با وجود این ، هنوز سهم حوزه دانش بنیان از اقتصاد کشور بسیار اندک است . در این میان، بخش کشاورزی، فناوری زیستی و صنایع غذایی به طور نسبی کمترین سهم را به خود اختصاص داده است . سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، سالیانه با به کارگیری طیف وسیعی از شاخص های مرتبط با نوآوری، عملکرد کشورهای مختلف را در قالب شاخص جهانی نوآوری (GII) بررسی می نماید. این شاخص به سیاست گذاران و تصمیم گیران کمک می کند تا درکی روشن از چگونگی روند فعالیت های نوآورانه و اثرات آن بر رشد و توسعه اقتصادی به دست آورند. هدف مقاله حاضر بررسی سهم عوامل تشکیل دهنده این شاخص شامل عوامل نهادی، سرمایه انسانی و پژوهش ، زیرساخت ها، پیچیدگی بازار، پیچیدگی کسب و کار، تولید دانش و تکنولوژی و محصولات نوآورانه در ایران و بررسی نقاط ظعف و قوت کشور در زیر شاخص های مختلف آن براساس دادههای حاصل از شاخص جهانی نوآوری است . نتایج نشان داد، نقاط قوت کشور به ترتیب تولید دانش ، محصولات نوآورانه و سرمایه انسانی بوده است در حالیکه عوامل نهادی، پیشرفتگی کسب و کار، پیشرفتگی بازار و زیرساخت ها به ترتیب به عنوان گلوگاه محدود کننده اقتصاد نوآوری عمل کرده اند.

عوامل نهادی، سرمایه انسانی ، پیچیدگی بازار، پیچیدگی کسب و کار