روح اله شهنازی - دانشگاه شیراز
گل آیین افضل - بخش اقتصاد / دانشگاه شیراز

امروزه فساد اقتصادی به مفهوم سوق دادن منافع اجتماعی به سمت منافع فردی یا گروهی، یکی از مهم‎ترین آسیب‎های جدی به جوامع قلمداد می شود. عوامل موثر بر فساد می‎تواند برون‎زا یا درون‎زا باشد. دین با توجه به تاکیداتی که بر سجایای اخلاقی دارد، می‎تواند یک مانع درون‎زا بر فساد باشد. از ‎این‎رو هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر دینداری و فساد اقتصادی است. روش مورد استفاده تحلیل میدانی براساس اطلاعات پرسشنامه‎ای است. در پرسشنامه هم‎زمان دینداری و تمایل افراد به فساد با هم سنجیده شده و سپس ارتباط میان این دو گزارش تحلیل می‎شود. براساس نتایج با افزایش سطح این زیرشاخه‎های دینداری شامل اعتقادات، عبادیات، اخلاقیات و شرعیات در افراد، آنها پدیده فساد را ناپسندتر می‎دانند و افراد کمتر به اعمال فسادآلود دست می‎زنند. در صورت افزایش سطح متغیرهای عبادیات، اخلاقیات، شرعیات و دینداری اجتماعی، افرادی که در پست و مقامی قرار بگیرند در شرایط ناعادلانه از فرصت‎های موجود به نفع خود بهره نمی برند. با افزایش سطح متغیرهای یاد شده به‎عنوان عوامل تشکیل‎دهنده شاخص دین داری، افراد کمتر از راه‎های غیر مجاز برای حل مشکلات خود استفاده می‎کنند، میزان پارتی‎بازی و تقلب کاهش می‎یابد، کمتر دست سوءاستفاده از فرصت‎های موجود به نفع خود می‎زنند همچنین افراد در راستای حل مشکلات، کاهش فاصله طبقاتی خود و بهبود شرایط خود کمتر به اعمال فسادآلود دست می‎زنند.

فساد اقتصادی, اقتصاد اسلامی, دینداری