شناسایی ریخت شناختی و مولکولی قارچ های اندوفیت سرشاخه و شاخه ی درختان بلوط در جنگل های ارسباران

چکیده طی دو دهه­ی اخیر، علاقه­ی فزاینده­ای به مطالعه ی اندوفیت­ها، منشاء و تنوع زیستی آنها، اثرات متقابلشان و گیاهان میزبان، نقش آنها در اکولوژی و همچنین خصوصیات شیمیایی و فعالیت­های زیستی متابولیت­های ثانویه ی تولید شده توسط آنها وجود دارد. در این تحقیق قارچ­های اندوفیت سرشاخه و شاخه­ی بلوط درجنگل­های بلوط مناطق حاتم بیگ و کلیبر استان آذربایجانشرقی جداسازی شد و بر اساس ویژگی­های ریخت شناختی و داده­های مولکولی شناسایی گردید. بدین منظور در طی ماه­های تیر و شهریور ۱۳۹۳، از جنگل­های حاتم­بیگ مشگین­شهر و کلیبر نمونه­برداری صورت گرفت. هویت قارچ های جداسازی شده، پس از خالص­سازی به روش تک­اسپور و نوک­ریسه، با بررسی­های ریخت­شناختیوداده­های توالی ناحیه ITS-rDNA وTUB تعیین گردید. در این بررسی ۲۵ گونه ی قارچی شامل Alternaria alternata species complex، Arthrinium arundinis، Aspergillus flavus،Biscogniauxia mediterranea، Chaetomium globosum، Cladosporium cladosporioides، Clonostachys rosea، Curvularia spicifera، Daldinia loculata، D. palmensis، D. vernicosa، Discula quercina، Epicoccum nigrum،Fusarium oxysporum ، F. proliferatum، F. solani،Nigrospora oryzae ، Ochrocladosporium elatum، Paecilomyces formosus، Penicillium commune، P. spinulosum، Pyronema domesticum،Sordaria fimicola.، S.sibutii و Trichothecium roseum از بافت­های پوست و چوب سرشاخه و شاخه­ی بلوط در جنگل­های این منطقه شناسایی شدند. همچنین گونه­های قارچی شناسایی شده در این تحقیق برای نخستین بار در دنیا از روی بلوط سیاه (Quercus macranthera) گزارش می شوند و بلوط سیاه به عنوان میزبانی جدید برای این گونه­ها معرفی می­گردد. حضور این قارچ­های اندوفیت در بافت­های به ظاهر سالم درختان بلوط می­تواند نشان­گر این امر باشد که برخی از این گونه­های قارچی ممکن است بیمارگر­های احتمالی نهفته گیاهی باشند.

Keywords:

واژه­ های کلیدی: اندوفیت , حاتم بیگ و کلیبر , بلوط سیاه , ITS-rDNA , TUB , ارسباران