نسرین پارسا - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
علی ویانی - استادیار گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
مهدی ارزنلو - استاد گروه گیاه‎پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.

چکیده پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی ناشی از قارچFusarium oxysporum f.sp. lycopersici یکی از مهم‎ترین بیماری‎های این گیاه در جهان و ایران است. بهکارگیری ارقام مقاوم، استفاده از آنتاگونیست های قارچی و باکتریایی و رعایت تناوب زراعی چندین ساله از مهم‎ترین شیوه­های مدیریت این بیماری می­باشد. با توجه به فقدان اطلاعات جامع و دقیق در مورد واکنش ارقام مختلف گوجه فرنگی در برابر پژمردگی فوزاریومی در استان آذربایجان شرقی، این پژوهش به منظور بررسی میزان مقاومت نه رقم گوجه­فرنگی متداول در ایران انجام گرفت. بر اساس شاخص درصد بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، ارقام Walter و Primo Early به ترتیب به عنوان ارقام مصون و بسیار حساس شناخته شده و سایر ارقام شامل Falat، King Star،Monalisa ، Petopride۵، Super Chef، Super Stone و Super Strain b در مقابل عامل بیماری حساس یا نیمه حساس بودند. در تمامی ارقام مورد بررسی غیر از رقم Walter، شاخص بیماری، مساحت زیر منحنی پیشرفت بیماری، میانگین وزن خشک ریشه، میانگین وزن خشک اندام های هوایی، میانگین وزن تر ریشه، میانگین وزن تر اندام­های هوایی، طول ساقه و قطر ساقه در گیاهان آلوده، اختلاف معنی داری با گیاهان شاهد در سطح احتمال یک درصد نشان داد. از آنجائی که در ارقام Super Strain b، Super Chef و Falat، شدت بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، دارای کمترین مقدار در بین ۹ رقم مورد بررسی بود لذا این سه رقم برای مدیریت بهتر بیماری می توانند مورد استفاده کشاورزان قرار گیرند.

واژه­ های کلیدی: ارقام­گوجه­فرنگی, پژمردگی فوزاریومی, سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری, شدت بیماری, مقاومت