حمید زارع ابیانه - دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا
مریم بیات ورکشی - دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا
صفر معروفی - دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا

مدل­سازی نوسانات سطح آب زیرزمینی به­عنوان یک سری زمانی دارای پیچیدگی و عدم قطعیت در مولفه­های آن است که در این بررسی مطالعه گردید. بدین منظور از متغیرهای زمانی عمق آب زیرزمینی در ۲۲ حلقه چاه پیزومتری و بارش سه ایستگاه باران­سنجی در آبخوان دشت ملایر طی ۱۹ سال (۱۳۸۶-۱۳۶۸) استفاده شد. روند در سری داده­های ماهانه، فصلی و سالانه یاد شده با اعمال آزمون ناپارامتریک تخمین­گر سن[۱] (Qmed) محاسبه و برمبنای قیود تعریف شده، تفسیر و زمان آغاز شدت و جهت روند با به­کارگیری آزمون گرافیکی من­کندال[۲] انجام شد. مثبت بودن شیب روندها به­معنای افت عمق آب زیرزمینی و کاهش حجم ذخایر آبخوان دشت ملایر است. نتایج نشان داد در مقیاس زمانی ماهانه در ۵/۷۹ درصد چاه­های مورد مطالعه، روند دارای شیب مثبت معنی­دار شد. شیب در۳/۱۶ درصد مثبت و در ۲/۴ درصد منفی گردید. در مقیاس زمانی فصلی ۷/۸۰ درصد روندها شیب مثبت معنی­دار داشت و در ۸/۱۴ درصد بقیه شیب مثبت و ۵/۴ درصد شیب منفی بدست آمد. در مقیاس زمانی سالانه محاسبات نشان داد روند در بیشتر چاههای مطالعه شده (۸/۸۱ درصد) روند دارای شیب مثبت معنی­دار بود. از ۲/۱۸ درصد بقیه ۶/۱۳ درصد با شیب مثبت و غیرمعنی­دار در ۶/۴ مابقی با شیب منفی غیرمعنی­دار مواجه شدند. در مجموع رفتار روند چاه­های پیزومتری در جهت افت عمق آب زیرزمینی است که بیان­گر وضعیت نامطلوب حاکم بر آبخوان است. [۱] Sen’s estimator [۲] Mann-Kendall

تخمین گر سن, دشت ملایر, عمق آب زیرزمینی, من کندال