لقمان رحیمی - دانشگاه پیام نور تهران
ناصر علی اصغرزاد - دانشگاه تبریز
شاهین اوستان - دانشگاه تبریز
داود فرجزاده - دانشگاه تربیت معلم آذربایجان

در این آزمایش ۱۴ سویه ازتوباکتر کروکوکوم جداسازی شده از مزارع گندم اطراف تبریز از نظر توان تولید سیدروفور در شرایط درون شیشه­ای با استفاده از محیط کشت جامد حاوی کروم­آزرول-اس مورد ارزیابی قرار گرفتند که برخی از سویه­های مورد بررسی از توان تولید سیدروفور نسبتا بالائی برخوردار بودند. سپس با استفاده از خاک سترون در یک آزمایش گلخانه­ای با گیاه گندم بهاره رقم فلات در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۶ تیمار شامل ۱۴ سویه باکتری، شاهد مثبت (با کود نیتروژن و بدون باکتری) و شاهد منفی (بدون کود نیتروژن و بدون باکتری) با چهار تکرار، اثر آنها بر جذب Fe ، Zn، Mn و Cu توسط این گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری و مقایسه­ میانگین­ها نشان داد که مایه زنی با باکتری بر غلظت و مقدار عناصر Fe، Zn و Cu بخش هوائی و ریشه گیاه، مقدار Mn ریشه گیاه و همچنین انتقال عناصر Fe، Zn و Cu از ریشه به بخش هوائی اثر معنی­داری داشت. اثر مایه­زنی باکتری بر غلظت و مقدار Mn بخش هوائی، غلظت Mn ریشه و انتقال Mn از ریشه به بخش هوائی معنی­دار نشد. نتایج نشان داد  سویه­های برتری که در شرایط درون شیشه­ای از توان تولید سیدروفور بالائی برخوردار بودند باعث افزایش غلظت و مقدار Fe و همچنین انتقال این عنصر از ریشه به بخش هوائی گیاه گندم شده­اند.

ازتوباکتر کروکوکوم, سیدروفور, گندم, عناصر کم مصرف, CAS-آگار