لمیا وجودی مهربانی - گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
رعنا ولیزاده کامران - گروه بیوتکنولوژی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
محمدباقر حسن پور اقدم - گروه باغبانی، دانشگاه مراغه

به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی بر رشد وبرخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد  شاهی آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار درگلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل جایگزینی کودهای آلی (مرغی، دامی و ورمی کمپوست) به میزان ۱۰ و ۲۰ درصد حجم گلدان و خاک معمولی (شاهد) بود. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، طول ریشه، عرض برگ، وزن خشک ساقه و ریشه، تحت تاثیر تیمارهای کودی با جایگزینی۱۰ و ۲۰ درصد ورمی کمپوست مشاهده شد. افزایش محتوای کلروفیل bدر تیمار­های ۱۰ درصد کود دامی و ورمی کمپوست و کلروفیل  a در تیمار ۲۰ درصد ورمی کمپوست ومحتوای فنل و فلاونوئید کل در تیمار۱۰ درصد ورمی کمپوست مشاهده شد. محتوای روی نمونه­ها تحت تاثیر هر دوسطح کودهای مرغی (۱۲۰-۷/۱۲۲ میکرو­گرم/ گیاه) و دامی (۷/۱۱۹-۳/۱۲۳ میکرو­گرم/ گیاه)، منگنز (۶/۳۷۸-۸/۳۴۱ میکرو­گرم/ گیاه) و آهن (۳/۷۳۳- ۸۰۰ میکرو­گرم/ گیاه) تحت تاثیر هر دو سطح تیمار ورمی­کمپوست قرار گرفتند. محتوای منیزیم تحت تاثیر هردو سطح کود دامی (۰۳/۷-۲/۸ میلی­گرم/ گیاه)، محتوای پتاسیم تحت تاثیر ۲۰ درصد جایگزینی با کود ورمی کمپوست (۶/۸  میلی­گرم/ گیاه)  و ۲۰ درصد کود دامی (۴/۷ میلی­گرم در هر گیاه) قرار گرفت. کمترین میزان کلسیم (۶/۴ میلی­گرم/ گیاه) در تیمار شاهد مشاهده گردید. سطوح کودی ۲۰ درصد کود مرغی موجب افزایش محتوی نیتروژن گردید. به نظر می­رسد که جایگزینی کودهای آلی با تاثیر بر ویژگی­های خاک و بهبود جذب عناصر توسط ریشه محتوای عناصر معدنی  و ترکیب و محتوای ترکیبات آلی گیاه را به صورت معنی­داری تحت تاثیر قرار می­دهد و می­توان انتظار داشت که با مدیریت مصرف کودهای آلی بتوان شاخصه­های کمی و کیفی شاهی را در جهت بهبود ویژگی­های تغذیه­ای ودرمانی بهبود بخشید.

شاهی, کود آلی, فنل, محتوای عناصر, ورمی کمپوست