محمد شاهین دانشمندی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه

پسماندها متشکل از بقایای گیاهی و ضایعات محصولات کشاورزی، از منابع کود آلی بشمار می روند که کاربرد آن از قدمت تاریخی برخوردار است. بر اساس آمار موجود از مجموع ۲۳۰ هزار تن پسته خشک تولید شده در سال ۱۳۹۳، بیش از ۷۶۶ هزار تن پسماند تولید شده است که بخش اعظم آن در باغ ها مناطق پسته خیز به عنوان کود آلی مصرف می­شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات مثبت و منفی مصرف پسماند پسته به عنوان کود آلی طی دو سال متوالی بود. نتایج نشان داد چنانچه پسماند پسته بدون گندزدایی انباشته شود، محیط بسیار مستعدی برای رشد و فعالیت قارچ های تیره Aspergillus و Penicillium است. وجود آفلاتوکسین  G۲به میزان ۰۲۸/۰ میکروگرم در ۱۰۰ گرم پسماند پسته تایید شد، ولی این آلودگی در خاک باغی که پسماند به آن اضافه شده بود وجود نداشت. افزودن پسماندها به خاک بطور معنی داری باعث کاهش هدایت الکتریکی (EC) و اسیدیته (pH) شد، در مقابل میزان عنصر روی (Zn) ۲۷۰درصد، فسفر (P) ۱۹۵ درصد و پتاسیم (K) ۵/۸۹ درصد نسبت به شاهد افزایش یافت، با این حال بین تیمارها از نظر میزان عنصر بر (B) اختلاف معنی داری وجود نداشت. از نتایج حاصل چنین استنباط می شود که افزودن ضایعات پسته باعث غنی شدن خاک از عناصری می­گردد که مستقیما توسط درختان پسته قابل جذب  هستند، ولی لازم است تا پسماندها قبل از استفاده توسط قارچ کش مناسب گندزدایی شوند تا آلودگی توکسینی ایجاد نگردد. همچنین برای بازیابی توان تجزیه پذیری خاک، کاربرد پسماند با فواصل دو یا سه سال یکبار در باغ ها قابل توصیه است.

آفلاتوکسین, ضایعات کشاورزی, عناصرماکرو و میکرو, کود آلی, هدایت الکتریکی