فریبا سهرابی - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر.
فاطمه جمالی - استادیارگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر.

چکیده شب­پره­ی مینوز گوجه­فرنگی Tuta absoluta (Meyrick)  یکی از آفات مهم گوجه­فرنگی در ایران است. در این مطالعه، بیماریزایی جدایه­های IRAN ۱۳۹۵C Beauveria bassiana  و Metarhizium anisopliae IRAN ۱۰۱۸C و یک فرمولاسیون تجاری از باکتری Bacillus thuringiensis روی لاروهای سن دوم این آفت مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش­های زیست­سنجی با روش غوطه­وری برگ در سوسپانسیون اسپور در دمای ۱ ± ۲۵ درجه­ی سانتی گراد و رطوبت نسبی ۵ ± ۷۰ درصد و دوره نوری ۸ :۱۶ ساعت (روشنایی به تاریکی) تحت شرایط آزمایشگاهی صورت گرفت. نتایج نشان داد که قارچ B. bassiana به صورت مجزا و نیز در ترکیب با قارچ M. anisopliae ، بیش از ۸۰ درصد  مرگ و میر در لاروهای آفت پس از گذشت هفت روز از زمان اعمال تیمار را بوجود آورد. کمترین میزان  LT۵۰، به ترتیب ۸۴/۳۵ و ۲۵/۲۸ ساعت، در این دو تیمار مشاهده شد. باکتری B. thuringiensis حدود ۶۵ درصد مرگ و میر در لاروهای آفت پس از هفت روز ایجاد نمود که با مرگ و میر ایجاد شده توسط قارچ B. bassianaاز نظر آماری تفاوت معنی­داری نداشت. با این حال، جدایه IRAN ۱۰۱۸C  قارچ M. anisopliae به طور معنی­دار تاثیر کمتری نسبت به  جدایه­ IRAN ۱۳۹۵C قارچB. bassiana  و باکتری B.  thuringiensis  در کنترل لاروهای T. absoluta نشان داد.

واژه­ های کلیدی: مینوز گوجه­فرنگی, Bacillus thuringiensis, Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae