آناهیتا بویری ده شیخ - گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد محمودی سورستانی - گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
مریم ذوالفقاری - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
نعیمه عنایتی ضمیر - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

به منظور جایگزینی کودهای شیمیایی و بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد و اسید هیومیک بر صفات مرفوفیزیولوژیک ریحان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال ۹۴-۱۳۹۳ اجرا شد. فاکتور اول شامل شش نوع تیمار کودی شاهد، ازتوبارور-۱، فسفات بارور-۲، تلفیق دو نوع کود زیستی، کود شیمیایی، تلفیق دو نوع کود زیستی+۵۰ درصد کود شیمیایی و فاکتور دوم شامل اسید هیومیک (صفر و ۲۰ کیلوگرم در هکتار) بود. صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و فیزیولوژیک حاوی رنگیزه­های فتوسنتزی کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید و تبادلات گازی شامل شدت فتوسنتز خالص، شدت تعرق، کارایی مصرف آب، کارایی مصرف نوردر ابتدای مرحله گلدهی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل کود و اسید هیومیک بر صفات ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی، کلروفیل کل، شدت فتوسنتز خالص و کارایی مصرف نور معنی دار بود. همچنین تیمارهای کودی سبب افزایش معنی دار تعداد برگ، کلروفیل a، b و کاروتنوئید گردید. در اغلب صفات، تیمار تلفیق دو نوع کود زیستی+۵۰ درصد کود شیمیایی سبب افزایش معنی دار در مقایسه با تیمار شاهد شد ولی اختلاف معنی داری با تیمار کود شیمیایی و تلفیق دو نوع کود زیستی+۵۰ درصد کود شیمیایی+ اسید هیومیک نشان نداد. بنابراین کاربرد کودهای زیستی می توانند به عنوان راهکاری مناسب برای جایگزینی بخشی از کودهای شیمیایی مد نظر قرار گیرند.

ازتوبارور-۱, تعرق, سطح برگ, فتوسنتز خالص, کارایی مصرف نور