فاطمه اصغرنژاد - دانش آموخته سابق کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
صفرعلی مهدیان - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
بهنام امیری بشلی - دانشیار گروه گیاهپزشکی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
سیدسامان سیدجعفرنظری - استادیار موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی تجن.

چکیده آفلاتوکسین ها توسط گونه­های خاصی از قارچ­های جنس Aspergillus تولید می­شوند و در محصولات غذایی خطر همیشگی برای انسان و حیوان در نظر گرفته می­شوند. در این پژوهش میزان تولید آفلاتوکسین­های B۱، B۲، G۱  و G۲ در گونه های Aspergillus flavusو Aspergillus foetidus با روش HPLC بررسی شده است. قارچ­های یاد شده پس از جداسازی و خالص­سازی، مورد شناسایی قرار گرفته و در ۵۰ میلی­لیتر محیط مایع PDB کشت، سپس در شرایط بهینه­ی رشد، نگهداری و آفلاتوکسین­های حاصل از آن­ها استخراج گردیدند. مقدار ۲۵ میلی­لیتر از محیط حاوی آفلاتوکسین از فیلتر عبور داده شد و ۱۰ میلی­لیتر کلروفرم به آن اضافه گردید. فاز پایینی مخلوط حاصل در محیط خلاء حلال پرانی شد. باقیمانده در سه میلی­لیتر متانول حل و فیلتر شد. در مرحله­ی بعد مقدار ۲۰ میکرولیتر از محیط حاوی آفلاتوکسین به دستگاه HPLC تزریق و کروماتوگرام آن به دست آمد. بر اساس تحلیل داده­ها، در گونه­ی A. foetidus آفلاتوکسین­های B۱، B۲ وG۱  به ترتیب به میزان ۷۱/۸، ۳/۲ و ۳/۱ میلی­گرم در روز ۲۴، و آفلاتوکسین G۲ به میزان ۰۲/۰ میلی­گرم روز ۲۰ پس از کشت در ۵۰ میلی­لیتر محیط PDB به بیشترین مقدار خود رسیدند. در گونه A. flavusآفلاتوکسین­های B۲ ,B۱ و G۲ به ترتیب به میزان  ۹۲/۴۸۷، ۴۶/۱۸ و ۵۷/۸ میلی­گرم در روز ۲۰، و آفلاتوکسین G۱ به میزان ۴۹/۱۲۶ میلی­گرم در روز ۲۴ پس از کشت در ۵۰ میلی­لیتر محیط PDB به بیشترین مقدار خود رسیدند. بیشترین توکسین تولید شده (۹۲/۴۸۷ میلی­گرم) از نوع B۱ در قارچ A. flavusو کمترین آن (۰۲/۰ میلی­گرم) از نوع G۲ در قارچ A. foetidus بوده ­است.

واژه های کلیدی: آسپرژیلوس, آفلاتوکسین, ایمنی غذایی, کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا