ابوالفضل باغبانی آرائی - عضو هیئت علمی گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران
سیدعلی محمد مدرس ثانوی - دانشگاه تربیت مدرس
امیر کدخدایی - خاکشناسی- دانشگاه آزاد اهواز

چکیده        مدیریت بقایای گیاهان زراعی یکی از ارکان اصلی پایدارسازی اکوسیستم­های زراعی است. به­منظور ارزیابی اثر بقایای­گندم (Triticum aestivum L.) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) به همراه سولفات روی ( (ZnSo۴در مزارع گندم بر میزان روی و آهن قابل جذب خاک، ریشه، شاخساره، دانه و پروتئین دانه گندم، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۲-۱۳۹۱ در یکی از مزارع شهر اصفهان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار با شش تیمار ( شاهد، سولفات روی، بقایای گندم، بقایای لوبیا، بقایای گندم + سولفات روی و بقایای لوبیا + سولفات روی) در خاکی با کمبود شدید روی قابل جذب و با میزان آهن به ترتیب (۳/۰ و ۸/۴ میلی­گرم در کیلوگرم) مخلوط و به اجرا در آمد. نتایج آزمایش نشان داد که با اضافه کردن بقایای گیاهی به خاک، غلظت روی و آهن در خاک، ریشه، دانه و پروتئین دانه گندم افزایش یافت و اختلاف معنی­داری با شاهد داشت و این افزایش در بقایای لوبیا بیشتر بود. هم­چنین کاربرد بقایای گیاهی در خاک باعث افزایش معنی­دار عملکرد شاخساره و دانه گندم در سطح یک درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد، به­گونه­­ای که بقایای لوبیا باعث افزایش ۲۰ درصدی در عملکرد دانه گردید ولی بیشترین عملکرد دانه گندم (۸/۳ تن در هکتار) موقعی حاصل شد که بقایای لوبیا + عنصر روی به خاک اضافه شد و باعث افزایش عملکرد ۳۵ درصدی نسبت به شاهد (۸/۲ تن در هکتار) گردید. در مجموع نتایج نشان داد که تیمار بقایای لوبیا + سولفات روی از نظر صفات مورد بررسی برتر از سایر تیمارهای دیگر بود.

بقایای گیاهی, پروتئین, سولفات روی, گندم, لوبیا