عباس علی زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران.
حکیمه آقایی - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، ایران.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر تمرینات بازتوانی شناختی و تلقینات هیپنوتیزمی بر بهبود وضعیت پرتاب توپ بسکتبال انجام شد. روش: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران است که در نیم سال اول تحصیلی ۹۵-۹۴ به عضویت تیم بسکتبال مدرسه خود درآمده اند. آزمودنی های پژوهش شامل سه گروه هستند که یک گروه در معرض مداخله هیپنوتیزمی (۱۵ نفر) و یک گروه در معرض بازتوانی شناختی (۱۵ نفر) به روش نوروفیدبک قرار می گیرد و گروه دیگر نیز به عنوان گروه کنترل (۱۵ نفر) در نظر گرفته شد که به صورت نمونه گیری در دسترس از جامعه مذکور انتخاب گردید. برای گروه اول مداخله بازتوانی شناختی به روش نوروفیدبک در ۱۵ جلسه و برای گروه دوم تلقینات هیپنوتیزمی در ۷ جلسه اجرا شد. ولی گروه سوم هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات از آزمون پرتاب آزاد بسکتبال ایفرد (۱۹۸۴) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بن فرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، بین اثربخشی تمرینات بازتوانی شناختی و تلقینات هیپنوتیزم بر بهبود وضعیت پرتاب توپ بسکتبال تفاوت معناداری در سطح (۰۵/۰p≤) وجود دارد. بدین صورت که تمرینات بازتوانی شناختی در بهبود وضعیت پرتاب توپ بسکتبال نسبت به تلقینات هیپنوتیزمی اثربخشی بیشتری دارد. همچنین تمرینات بازتوانی شناختی و تلقینات هیپنوتیزمی بر وضعیت پرتاب توپ بسکتبال تاثیر معناداری دارد (۰۵/۰p≤). نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت، استفاده از فعالیت های مبتنی بر بازتوانی شناختی و هیپنوتیزم جهت ارتقاء عملکرد ورزشکاران موثر است.

تمرینات بازتوانی شناختی, تلقینات هیپنوتیزمی, وضعیت پرتاب توپ بسکتبال