عاطفه باغبان کازرانی - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران.
عصمت دانش - استاد گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران.
پیمان حسنی ابهریان - پزشک و دکترای تخصصی علوم اعصاب شناختی، پژوهشکده علوم شناختی، تهران، ایران.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر کاهش میزان پرخاشگری کودکان دچار نقص توجه و بیش فعالی بود. روش: روش پژوهش، شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کودکان ۱۴-۷ ساله پسر که در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ به مرکز جامع اعصاب و روان درمانگران بهجو بودند. از میان آن ها تعداد ۴۰ نفر که دچار نقص توجه و بیش فعالی بودند به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش جای گرفتند. اختلال نقص توجه و بیش فعالی با استفاده از فهرست بازبینی مصاحبه بالینی بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی، ویرایش پنجم،۲۰۱۳، مصاحبه تشخیصی توسط روان پزشک و آزمون اختلاط دیداری شنیداری استنفورد و ترنر (۱۹۹۵) و آزمون پرخاشگری کودکان شهیم (۱۳۸۵) تشخیص داده شد. آموزش نوروفیدبک با هدف کاهش تتا به بتا با سرکوب تتا و افزایش بتا و ریتم حسی حرکتی در طی ده هفته ۳۰ جلسه هر هفته سه جلسه اجرا شد. کودکان هر دو گروه در مرحله پیش و پس آزمون و پیگیری دوماهه مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد مقدار F برای اثر پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری معنا است (۰۰۱/۰P≤)، یعنی بین نمرات پرخاشگری در مراحل سه گانه درمانی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه­گیری: یافته­های حاصل از تحلیل واریانس مختلط و آزمون تکرار سنجش نشان داد که تاثیر معنی دار درمان نوروفیدبک در کاهش پرخاشگری کلامی، جسمانی و رابطه ای ونیز موید ثبات این روش درمانی در مرحله پیگیری بود.

پرخاشگری, اختلال نقص توجه بیش فعالی, نوروفیدبک