زهرا جهانبانی - کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه الزهرا
فریده حق بین - دانشیار زبانشناسی، دانشگاه الزهرا

جستار حاضر با هدف بررسی انتقادی دو روزنامه از ایران و پاکستان (روزنامه فارسیزبان همشهری و اردوزبان جنگ) و آشکارساختن مواضع هیات تحریریه و ناشران این دو روزنامه بهعنوان نمایندگان دو دیدگاه سیاسی متضاد نسبت به بحران یمن، نگاشته شده است. بدینمنظور،۸۸ خبر از روزنامه ایرانی همشهری و ۸۸ خبر از روزنامه پاکستانی جنگ بصورت تصادقی انتخاب و با استفاده از مدل کنشگران اجتماعی ونلیوون (۲۰۰۸) بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که همشهری، عربستان را بیشتر با مولفههای فعالسازی، ارزشدهی منفی و مکانمداری بازنمایی میکند تا با متجاوز و جنایتکار قلمدادکردن عربستان، آن را کنشگر فعالی که عامل جنگ و خونریزی است، نشان دهد. از سویدیگر، یمن را بیشتر با مولفههای منفعلسازی، مجموعهارجاعی و پیوندزدن بازنمایی میکند تا اتحاد و پیوند بین دولت و مردم یمن رانشان دهد؛ همچنین، اتحاد بین حکومت شیعی و مردم یمن را بهصورت کنشگران منفعلی که مظلوم و مورد حمله هستند و کشتهها و زخمیهای زیادی دادهاند بازنمایی میکند. روزنامه جنگ هر دو کنشگر عربستان و یمن (دولت مورد حمایت عربستان) را بیشتر با مولفههای فعالسازی، مکانمداری و مجموعهارجاعی و حوثیها (شیعیان) را بیشتر با مولفه ارزشدهی منفی تحت عنوان شورشی و پیکارجو بازنمایی میکند. همچنین، بهمنظور پنهانسازی جانبداری آشکار از اقدامات عربستان، آن را مکررا با مولفه ابزارمداری و مکانمداری بازنمایی میکند تا بدینوسیله از آن سلب مسئولیت شود.

نام بازنمایی کنشگران اجتماعی, مولفههای گفتمانمدار, عربستان, یمن, همشهری, جنگ