مقایسه اثربخشی شناخت درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر بهبود مولفه های کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به صرع کانونی

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) در مقایسه با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) در بهبود کیفیت زندگی و مولفه های آن در بیماران مصروع صورت گرفت. طرح این پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع گروه آزمایش و کنترل با پیش­آزمون و پس­آزمون همراه با دوره پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به صرع کانونی ساکن در آذربایجان شرقی که از ابتدای سال تا پایان دی ماه ۱۳۹۷به مراکز درمانی استان مراجعه کرده­اند، تشکیل داد. با استفاده از نمونه گیری در دسترس و چندمرکزی، تعداد ۴۰ نفر از میان بیماران معرفی­شده از طرف مراکز درمانی، انتخاب و با همتاسازی از نظر سن، جنس و تحصیلات بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل، جایگزین شدند. بیماران جایگزین شده در گروه­های آزمایش و کنترل، در سه  نوبت؛ یعنی پیش از مداخله MBCT و ACT و پس از آن و در مرحله پیگیری پرسشنامه کیفیت زندگی ویر و شربورن (SF-۳۶) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که درمان مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) در مقایسه با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) در بهبود کیفیت زندگی و مولفه های آن در بیماران مصروع اثر بخش تر است. افراد مصروع با بکارگیری فنون MBCT می آموزند که به افکار منفی و نشخوارهای فکری، به عنوان انعکاسی از واقعیت نگاه نکنند و در مقابل، آن ها را به عنوان  وقایع ذهنی ساده ای ببینند که می آیند و می روند تا از این طریق بتوانند بین این افکار و خود، گسلش ایجاد کنند و تمرکز زدایی افکار به وقوع بپیوندد. با این ترفند، فرد از افکار منفی رهایی یافته و اضطراب ناشی از عود حملات صرعی، بهبود می یابد و رفتارهای اجتنابی کاهش پیدا می کنند. بنابراین انتظار می رود کیفیت زندگی فرد، بهبود یافته و بیمار بتواند انطباق موثری با بیماری و شرایط پیش آمده ایجاد کند.

Keywords:

صرع کانونی , کیفیت زندگی , شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) , درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT)