ساناز عینی - دکتری روانشناسی تخصصی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران (نویسنده مسئول)
محمد نریمانی - استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی- تحلیلی بر روابط موضوعی و مکانیسم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی انجام شد. این پژوهش از نوع تجربی بوده و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری استفاده شد. نمونه پژوهش شامل ۳۰ مرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بود که به­صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به­طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در نهایت پس از افت آزمودنی ها ۲۸ نفر تا پایان مداخلات و ارزیابی ها باقی ماندند. درمان­ شناختی- تحلیلی برای گروه آزمایش اجرا شد. در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های روابط موضوعی بل و همکاران (۱۹۸۶) و سبک های دفاعی اندرز و همکاران (۱۹۹۳) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان شناختی- تحلیلی در بهبود روابط موضوعی و کاهش دفاع های نوروتیک و رشدنایافته افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی موثر بوده است (۰۰۱/۰>­P). درمان شناختی- تحلیلی راهبردی مناسب برای بهبود روابط موضوعی و کاهش دفاع های نوروتیک و رشدنایافته در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است و می توان از آن به عنوان یک شیوه مداخله موثر استفاده کرد.

اختلال شخصیت مرزی, درمان شناختی- تحلیلی, روابط موضوعی, مکانیسم های دفاعی