محمد رمضانی کپورچالی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، گروه علوم و فناوری زیستی گیاهی، دانشکده علوم و فناوری زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محمدرضا صفرنژاد - استادیار سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران، ایران
ابوالقاسم قاسمی - استادیار سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران، ایران
ناصر فرخی - دانشیار گروه زیست شناسی سلولی و مولکولی، دانشکده علوم و فناوری زیستس، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

باکتری Burkholderia gladioli pv. gladioli (Bgg) عامل بیماری پوسیدگی بنه زعفران از بیماری­های شایع­ این گیاه است. روش­های شناسایی دقیق نقش مهمی در مدیریت کنترل بیماری خواهند داشت. تاژک، وسیله اصلی حرکت در باکتری­ها است و از اهمیت خاصی در کلونیزاسیون، استقرار و بیماریزایی برخوردار است. ژن fliC یکی از پنج ژن کد کننده فلاژلین می­باشد. در این مطالعه، ژن­های فلاژلین یازده گونه باکتریایی انتخاب شدند که با آنالیز فیلوژنتیکی در گروه­های باکتری­های گیاهی و جانوری جای گرفتند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی از تاژک طول آن را حداکثر ۹ میکرون با قطری معادل ۶۰۰-۴۰۰ نانومتر به دو شکل لوفوتریش و مونوتریش نشان داد. ژن fliC  برای اولین بار به کمک PCR در دو جدایه باکتری جدا شده از گیاه زعفران تکثیر و مورد بررسی قرار گرفت. پرایمرهای اختصاصی طراحی شده بطور موثری توانستند این باکتری را از سایر گونه­های دیگر تفکیک نمایند و به سرعت بنه­های آلوده­ی زعفران را از بنه­های سالم تشخیص دهند. با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی، تاژک از منظر نوع آرایش در دو جدایه باکتری جدا شده از گیاه زعفران مورد بررسی قرار گرفت. بررسی و مطالعه ژن fliC می­تواند در تشخیص عامل بیماری پوسیدگی بنه زعفران مفید واقع شود.

بورخولدریا گلادیولی, تاژک, درخت فیلوژنتیکی, فلاژلین, میکروسکوپ الکترونی