حمید ملک مکان - عضو هیئت علمی مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب قم

امامت یکی از جنجالی ترین موضوعات در تاریخ اسلام و از اختلاف برانگیزترین مسایل و سبب شکل گیری بسیاری از فرق و مذاهب اسلامی قلمداد شده است. جستار پیش رو بر آن است تا ابعاد و جوانب این موضوع را از منظر اشاعره، یکی از مهم ترین مکاتب کلامی اسلامی، بررسی نماید. روی آورد اشاعره به امامت روی آوردی فرع انگارانه و نه اعتقادی است. در نظر آنان امامت فعلی از افعال مکلفان به شمار می آید و به سبب پیروی از گذشتگان خویش و بنا به تصریح برخی به تاثیر از عقاید و مباحث کلامی شیعه این مباحث را در کلام بحث کرده اند. امامت از نگاه آنان، «واجب کفایی» است لذا در نظر آنان وجوب امامت شرعی است و شخص واجد شرایط امامت از سوی مسلمانان به امامت برگزیده می شود.

۱. اشاعره ۲. امامت ۳. اهل حل و عقد ۴. قهر و غلبه