عرفان رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومکانیک نفت، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
حسن قاسم زاده - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
محمد فورمن اصغرزاده - پژوهشگر پسا دکتری دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
مهدی ابوالحسنی - مدیر طرح کاربرد ژئومکانیک در اکتشاف منابع هیدروکربنی و فناوری های نوین حفاری در مهندسی نفت، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران

امروزه کارشناسان صنعت نفت و گاز به دنبال راهکارهایی برای بالا بردن بهره وری مخازن هیدروکربنی، پایین آوردنریسک های ناشی از کل عملیات مرتبط با این صنعت و درنهایت کاهش هزینه های جاری در عملیات اولیه اکتشاف تا پایانعمر مخزن هستند. در این میان مطالعات جامع ژئومکانیکی در نیل به این اهداف جایگاه ویژه ای دارد. پارامترهای موثر دراین مطالعات شامل و یژگی های مکانیکی ذاتی و القاشده در سازندهای سنگی است، که می توان آ نها را با ابزاری چون علومژئو فیزیک و پتروفیزیک به دست آورد. علیرغم اینکه در مدل سازی ژئومکانیکی رفتار مکانیکی سنگ تحلیل و پیشبینیمی شود، با این حال بسیاری از مطالعات ژئومکانیکی، از مدل سازی ژئومکانیکی برای برآورد خواص ژئومکانیکی (مدولالاستی سیته، نسبت پواسون و غیره) استفاده می کنند. هرچند که با هر یک از این خواص ژئومکانیکی به طور جداگانه،می توان یک تحلیل اولیه ژئومکانیکی انجام داد، اما با توجه به پیچیدگی ها ی زمین شناسی سازندهای زیرزمین ، اینتحلیل های در عمل عدم قطعیت بالایی دارند. لذا برای انجام یک تحلیل جامع ژئومکانیکی ، بایستی از تمامی این خواص بههمراه یک مدل ریاضی مناسب در مدل سازی ژئومکانیکی استفاده نمود. در مدل سازی ژئومکانیکی بخش های مهمی وجوددارد که از دیدگاه های مختلفی نظیر: ۱) مباحث نظری ، ۲) داده های ورودی به مدل که عبارتاند از چاه نگاری، لرزه ای وتلفیقی، بررسی می شوند. ۳) از نظر ابعاد مدل سازی می تواند به صورت استات یک (یک، دو یا سه بعدی) یا دینامیک (چهاربعدی) انجام پذیر د. ۴) درنها یت مدل سازی می تواند در گستره ای از مقیاس ها ازجمله محل اطراف چاه، گستره مخزن و یادر کل میدان انجام پذیرد. در این مقاله دیدگاه های مختلف مدلسازی ژئومکانیکی بررسی شده است.

مد لسازی ژئومکانیک ی، مدلسازی استاتیکی، مدلسازی دینامیک ی، پتروفیزیک، ژئوفیزیک، مخازن هیدروکربوری، نفت، گاز