علی سپهری - دانشگاه بوعلی سینا همدان
تهمینه مهران راد - دانشگاه بوعلی سینا همدان
افشین کرمی - دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم مناسب در دو رقم گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی در سال ۱۳۸۶ به صورت اسپلیت فاکتوریل در ۳ تکرار، در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و کشاورزی اراک اجرا شد. دو تاریخ کاشت (دوم اردیبهشت و دوازدهم اردیبهشت) و چهار تراکم بوته (۲۶، ۳۲، ۴۱ و ۵۷ بوته در متر مربع) و دو رقم (کم پر و پرپر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد تیمارهای مورد بررسی اثر معنی­داری بر وزن خشک گل، گلبرگ، عملکرد دانه، عملکرد زیست شناختی (بیولوژیک)، شاخص برداشت دانه، درصد روغن و درصد اسید کالندیک داشتند. کشت زودتر، افزایش تراکم و استفاده از رقم پرپر موجب بهبود صفات مذکور به استثنای شاخص برداشت گردید. بالاترین شاخص برداشت در تاریخ کشت دوم با تراکم ۲۶ و با رقم پرپر حاصل شد. تاخیر در کشت موجب کاهش اجزای عملکرد همیشه بهار گردید، به­طوری­که وزن خشک گل در تاریخ کاشت ۱۲ اردیبهشت نسبت به تاریخ کاشت ۲ اردیبهشت ۲۲/۱۸ درصد کاهش یافت. رقم پرپر نسبت به رقم کم پر دارای عملکرد بالاتری بود، در رقم پرپر عملکرد زیست شناختی و عملکرد دانه نسبت به رقم کم پر به ترتیب ۹ و ۱۰ درصد بیشتر بود. بر اساس برهمکنش سه گانه تیمار های آزمایش بالاترین درصد روغن و اسید کالندیک در رقم پرپر و در تاریخ کاشت دوم اردیبهشت و با تراکم گیاهی ۵۷ بوته به ترتیب معادل ۱۷ و ۵۱ درصد حاصل گردید.

واژه­های کلیدی: درصد روغن, عملکرد دانه, عملکرد زیست شناختی, عملکرد گل