جعفر یعقوبی - دانشگاه زنجان
علی جوادی - دانشگاه زنجان

چکیده کشاورزی ارگانیک یکی از راهبردهای کشاورزی پایدار است که متکی بر روشهای طبیعی کنترل آفات و بیماری ها بوده و استفاده و کاربرد آفت کش ها و علف کش های مصنوعی، کود­های شیمیایی، هورمون ها و آنتی بیوتیک­ها تا حد امکان منع شده است. هدف این تحقیق بررسی مشکلات و موانع تولید محصولات ارگانیک و عوامل موثر بر آن از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی استان زنجان بود. تحقیق از نوع میدانی و جمعیت آماری شامل کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی مستقر در ستاد سازمان، مدیریت شهرستان ها، مراکز خدمات، و شرکت های خدمات توسعه کشاورزی در سطح استان بودند ( ۱۱۸=n) . برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید که روایی آن توسط پانل متخصصان و کارشناسان تایید شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه از پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای بخش های مختلف پرسشنامه بین ۸۱/۰ تا ۹۰/۰ بدست آمد. یافته های این تحقیق نشان داد مهم­ترین موانع تولید محصولات ارگانیک به ترتیب اهمیت شامل بالا بودن هزینه تولید محصولات ارگانیک، نبود دانش کافی در زمینه تولید محصولات ارگانیک در بین کشاورزان، نبود بازارهای مشخص برای فروش محصولات ارگانیک در استان و عدم اطلاع رسانی و تبلیغ موثر در زمینه تولید و مصرف محصولات ارگانیک بودند. با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان به پنج دسته موانع ترویجی، فقدان حمایت کافی دولتی، موانع دانشی و پژوهشی در جهاد کشاورزی، پیچیدگی و موانع ترغیبی و راندمان پایین محصولات ارگانیک طبقه بندی شدند که در مجموع ۹۲/۶۳ درصد از واریانس کل موانع تولید محصولات ارگانیک را تبیین کردند.

توسعه پایدار, کشاورزی ارگانیک, نگرش