حلیمه کری - دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
فرحناز محمدی شاهبلاغی - University of Social Welfare and Social Health
محمد علی حسینی - University of Social Welfare and Social Health
مریم ترابیان - University of Social Welfare and Social Health
محسن واحدی - University of Social Welfare and Social Health
ژاله زندیه - University of Social Welfare and Social Health

مقدمه: سالمندان اغلب از اختلالات خواب رنج می برند و برای رفع آن، بیشتر از دارودرمانی کمک می گیرند. درحالیکه روشهای غیردارویی از جمله، نوردرمانی بعنوان یکی از روش های غیرتهاجمی می تواند نقش موثر بر چرخه خواب و بیداری داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر نوردرمانی بر کیفیت خواب سالمندان مراجعه کننده به کلینیک رفیده شهرتهران بود. روش کار: این مطالعه نیمه تجربی پیش آزمون- پس آزمون یک گروهی در۳۰ نفر سالمند مراجعه کننده به کلینیک رفیده، به روش نمونه گیری در دسترس از بین واجدین شرایط ورود به مطالعه در سال ۱۴۰۰ انجام شد. مداخله نوردرمانی به مدت ۶۰ دقیقه در روز، بین ساعت ۸-۱۰ صبح و در روزهای آفتابی در طول ۳۰ روز متوالی انجام گرفت. داده ها از طریق پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ و پرسشنامه آزمون شناختی جمع آوری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۲۵  و آزمون های آماری یومان ویتنی، شاپیرو ویلک،t  مستقل، t زوجی، ویلکاکسون، واریانس یکراهه، کروسکال – والیس در سطح معنادار ( ۰/۰۵>P) استفاده شد. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) کیفیت خواب قبل و بعد از مداخله به ترتیب برابر ۱۱ (۳/۳۸±) و۷/۶۰ (۲/۵۳±) و وضعیت خواب ۱۰۰٪ سالمندان قبل از مداخله و ۷۳/۳٪ آنها بعد از مداخله نامناسب بود؛ اختلاف میانگین کیفیت خواب و میانگین کلیه­ی مولفه­ های کیفیت خواب شامل اختلالات خواب، طول مدت خواب واقعی، تاخیر در به خواب رفتن، اختلال در عملکرد روزانه، بازدهی خواب، کیفیت ذهنی خواب (بجز مولفه­ ی "میزان استفاده از داروهای خواب آور") قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی­ دار داشت (۰/۰۵>P). نتیجه گیری: نوردرمانی طبیعی بر کیفیت خواب سالمندان تاثیردارد اما با توجه به محدودیت­های پژوهش و عدم وجود گروه کنترل در مطالعه­ ی حاضر و به دلیل وجود همه­ گیری کرونا، در تعمیم دادن آن به کل جامعه باید محتاط بود. پژوهشگران انجام مطالعات بیشتر در این زمینه را پیشنهاد می دهند.

Phototherapy, Sunlight, Sleep Quality, Elderly., نوردرمانی, نورخورشید, کیفیت خواب, سالمند.