محمد جوان بخت - دانشجوی دکتری، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
محدثه صادقیان لمراسکی - استادیار گروه حقوق دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان.

زمینه و هدف: ماموران دریابانی فرماندهی انتظامی بر حسب وظیفه ذاتی که به او محول شده و در چارچوب قوانین و مقررات داخلی و بین­المللی اقدام به برقراری نظم و امنیت در آب­های سرزمینی و سواحل می­نماید، در صورت مشاهده مستقیم یا بر مبنای اخبار واصله از منابع و مخبرین مورد وثوق خود با هماهنگی مقام قضایی و کسب تکلیف اقدام به توقیف شناورهای دریایی حامل بار می­نماید که گاه به سبب عدم دستیابی به مقصود و کشف نشدن کالای غیر مجاز، مقام قضایی دستور به رفع توقیف از شناور مزبور می­نماید. در همین راستا، صاحبان محموله یا متصدیان حمل و نقل به سبب خسارت وارده ناشی از اطاله دادرسی که منجر به تضییع و فساد برخی از کالاها و تخلف از اجرای تعهد در تحویل و تخلیه به­هنگام محموله در زمان و مکان مقرر شده­اند با طرح دادخواست در مراجع قضایی ایران، خواستار جبران خسارات وارده می­گردند.روش تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی - تحلیلی است.یافته ­ها: دریابانان صرفا به جهت وظیفه محوله ناشی از وظیفه ذاتی پلیس مندرج در قانون نیروی انتظامی مصوب ۱۳۶۹ و ضابطیت دادگستری تحت نظارت مقام قضایی موضوع قوانین جزایی و مدنی مدون اقدام می­نمایند لذا در صورت عدم تعدی و تفریط در اجرای دستور، هیچ گونه مسئولیتی نخواهند داشت.

دریابان, مسئولیت مدنی, شناور, کالای قاچاق