مهین حنیفه پور - دکتری مهندسی منابع طبیعی- بیابانزدایی، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
لیلا بیابانی - دانشجوی دکتری مهندسی منابع طبیعی- بیابان زدایی، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
غلامرضا زهتابیان - استاد ، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسن خسروی - دانشیار ، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چشم اندازهای ژئومورفولوژی پایه و اساس بررسی های منابع طبیعی حوزه های آبخیز به شمار می رود. در این پژوهش، منطقه ملارد با روند ژئومورفولوژیکی متنوع از کوهستان تا دشت سر انتخاب گردید تا با استفاده از نقشه های زمین شناسی، عکس هوایی و تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای میدانی رخسارهای ژئومورفولوژی آن شناسایی و تفکیک گردد. نتایج نشان می دهد منطقه مورد مطالعه از نظر ژئومورفولوژی از واحد کوهستان(کوه و تپه ماهور) و دشت سر (تیپ های دشت سر فرسایشی و پوشیده) تشکیل شده است. واحد کوهستان ۲۸ درصد از منطقه موردمطالعه را تشکیل می دهد که شامل کوه ها و تپه هایی مشتمل بر مجموعه ائوسن میانی، مجموعه سنگ های ائوسن بالایی (بخش های پائینی، میانی و بالایی) و الیگوسن و تپه ماهورهای پلیوسن می باشد. واحد ژئومرفولوژی دشت سر در منطقه موردمطالعه دارای وسعتی برابر ۷۱/۵۰۳۸۴ هکتار که ۷۲ درصد سطح عرصه را به خود اختصاص داده است. در منطقه موردمطالعه تیپ دشت سر فرسایشی دارای ۲ رخساره، تیپ دشت سر اپانداژ ۲ رخساره و تیپ دشت سر پوشیده ۱۶ رخساره می باشد. در تیپ دشت-سر پوشیده در تمامی رخساره ها فرسایش بادی غالب بوده و بیش ترین مساحت منطقه در این تیپ از مناطق مسکونی، اراضی مرتعی و کشاورزی رها شده (۵۶%) تشکیل شده است. از نطر رخساره نیز بیش ترین مساحت شامل دشت ریگی ریز و متوسط دانه با تراکم کم تا متوسط و اراضی کشاورزی می باشد. با استفاده از کلیه مطالعات منابع پایه یا فیزیکی و مطالعات اجتماعی – اقتصادی که مجموعا تحت عنوان منابع بیوفیزیکی از آن نام برده می شود، نسبت به برنامه ریزی در جهت مقابله با بیابان زایی در هر یک از رخساره های ژئومرفولوژی اقدام خواهد شد.

رخساره, دشت سر پوشیده, ژئومورفولوژی, کوهستان, ملارد