فرزانه زارعی - University of Shahrekord
محمدرضا نوری امازاده ای - University of Shahrekord
احمدرضا قاسمی دستگردی - University of Shahrekord
علی شاهنظری - University of Sari

الگوی توزیع ریشه در خاک های لایه ای یکی از موضوعات قابل توجه در محاسبه آب قابل نگهداری خاک و مدیریت و برنامه ریزی آبیاری به شمار می رود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین الگوی توزیع ریشه گیاه سویا در نیمرخ خاک های مطبق و همچنین تاثیر آن بر جذب آب انجام شده است. پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۵ تیمار مختلف متشکل از سه نوع بافت خاک (سبک، سنگین، متوسط) در چهار تکرار انجام گرفت. پایش الگوی توزیع ریشه توسط نمونه برداری از ستون های دارای ریشه در پایان دوره رشد گیاه سویا صورت گرفت. پس از مقایسه تیمارها از نظر رشد گیاه مشاهده شد که وجود لایه های خاک با بافت متوسط موجب توسعه و رشد بهتر گیاه شده است. در حالت کلی، چگالی طولی ریشه با افزایش عمق خاک کاهش می یافت، به جز در مواردی که لایه بندی خاک وجود داشت و چگالی طولی ریشه به ترتیب مقابل قرار گرفت: چگالی طولی ریشه متعلق به لایه های دارای بافت متوسط≥ بافت سنگین ≥ بافت سبک بود. میزان سرعت جذب آب توسط ریشه در لایه های شنی بیشترین مقدار، در رس متوسط و در بافت لومی کمترین مقدار را دارا بود. همچنین سرعت جذب آب توسط ریشه در سه لایه موجود در تیمار ها نیز، به صورت معناداری با افزایش عمق افزایش یافت. درنتیجه می توان گفت الگوی توزیع ریشه و رشد گیاه به صورت معنی داری تحت تاثیر بافت خاک و لایه بندی آن قرار دارد.

The pattern of root distribution, Layered soil, Soybean, Root length density, Root water uptake rate., الگوی توزیع ریشه, خاک مطبق, سویا, چگالی طولی ریشه, سرعت جذب آب